Buikpijn van melk? Check op lactose intolerantie

We zijn een volk van zuivelgekken. Per persoon drinken we er wel 100 liter van (melk en melkproducten als yoghurt, room en vla), eten nog bijna 17 kilo kaas en ruim 3 kilo boter. De jarenlange campagnes, van Joris Driepinter tot de Witte Motor, zijn daar ongetwijfeld mede schuldig aan. Immers, zuivel is een goede bron van calcium: je krijgt er sterke tanden en botten van. Toch zijn er steeds meer mensen die melkproducten uit hun menu (moeten) schrappen. Waarom? Omdat ze een belangrijk bestanddeel, lactose, niet kunnen verdragen.

Wat is lactose?

Lactose is een melksuiker die in de meeste zuivelproducten voorkomt – in koemelk zit 4 tot 5 %. In ons spijsverteringskanaal wordt lactose afgebroken in de monosacchariden galactose en glucose. Er zijn steeds meer mensen bij wie dit proces niet voldoende lukt. We spreken dan van lactose-intolerantie.

Wat is lactose intolerantie?

Lactose intolerantie houdt in dat er een tekort is aan lactase, een enzym dat in onze dunne darm wordt aangemaakt en lactose afbreekt in galactose en glucose. Wanneer dit enzym onvoldoende of niet aanwezig is, wordt de lactose die in onze voeding zit niet goed verteerd. Het komt dan onverteerd in de dikke darm terecht. De bacteriën die de darmflora vormen kunnen geen lactose verteren. Dit gaat vergisten en daardoor ontstaan de klachten:

• winderigheid
• opgeblazen gevoel
• diarree
• buikpijn en –krampen
• vermoeidheid
• hoofdpijn en duizeligheid

Is er iets aan te doen?

Mensen die last hebben van een lactose intolerantie kunnen het beste melkproducten uit hun voeding weglaten. Dat is helaas vrijwel onmogelijk, mede omdat er in heel veel kant-en-klaar-producten melkbestanddelen verwerkt worden. Een ander nadeel is dat je de belangrijke voedingsstoffen die in melk(producten) zit niet binnenkrijgt.

In de supermarkten zijn lactosevrije producten te koop en er zijn een alternatieve melkproducten op basis van soja verkrijgbaar, hierin zit geen lactose. Daarnaast zijn er (zie tabel) nog meer mogelijke bronnen voor calcium.

Wat je niet moet eten:

• Koemelk en karnemelk
• Chocolademelk, yoghurtdrink en fruitzuiveldranken
• Schapenmelk, paardenmelk, geitenmelk
• Geiten en schapenkaas
• Jonge en belegen kaas, smeerkaas, Hüttenkäse
• Yoghurt, kwark en kefir
• Vla, pap, pudding en mousse
• Slagroom, zure room, kookroom, crème fraîche
• Roomboter
• Producten waarin melkbestanddelen en -poeders verwerkt zit

Nog een alternatief: lactase-enzympreparaten

• Lactasedruppels: doe je bij de melk en na 24 uur is de lactose grotendeels omgezet. Nadeel is dat het alleen te gebruiken is bij melk, dus niet in andere melkproducten.
• Lactasetabletten of -capsules: bevatten het enzym lactase. Door deze gelijktijdig in te nemen met je voeding wordt het enzym in de dunne darm aangevuld waardoor de lactose afgebroken kan worden.

Laat je checken

Heb je veel last van winderigheid, buikkramp of diarree na het drinken van een glas melk(product), dan zou je lactose-intolerant kunnen zijn. Maak een afspraak met je huisarts om er achter te komen. Lactose intolerantie is vervelend, maar er zijn voldoende manieren om van de bijbehorende gezondheidsklachten af te komen, zelfs door gewoon een lekker glaasje melk te blijven drinken.