Dit is het jaar van de burnout. Maak je lichaam stressbestendig!

Ergens is het fout gegaan. Op weg naar een techno-utopia hebben we een verkeerde afslag genomen en in plaats van dat we in een ideale wereld met allerlei AI-gemakken terechtgekomen zijn, zijn we nu tot diep in de nacht aan het mailen en vallen we – smartphone tegen onze neus gedrukt – in de ondiepe, rusteloze slaap van de overwerkten. Met als gevolg stress, fight-or-flight. Dat is prima in echte noodsituaties, zoals ontsnappen aan een mammoet, maar voor ons desastreus en de opmars naar een burnout. Grijp in en maak je lichaam stressbestendig met deze 10 tips om dit te voorkomen. 

  1. Meditatie
  2. Stel grenzen
  3. Prioriteren
  4. Knuffelen
  5. Valeriaan
  6. Water en kruidenthee
  7. Havermout
  8. Ashwagandha
  9. Gezond eten
  10. Seks

Voor steeds meer mensen is het ‘normaal’ om de werkdag te verlengen tot het natuurlijke einde, namelijk het moment dat je gaat slapen. De grens tussen werk en vrije tijd lijkt volledig verdwenen te zijn en dat is doodvermoeiend. En in plaats van de balans te herstellen, blijven we doorgaan. En uitgeput of niet, de volgende ochtend gaan we gewoon weer aan het werk, nemen een gezonde salade in een poging om weer nieuwe energie op te doen. Verhuizen naar Frankrijk – waar het illegaal is om na werktijd te mailen – lijkt de enige oplossing te zijn. Of niet?

Advertentie



De symptomen van stress vallen grofweg in drie groepen uiteen: psychologisch, gedragskundig en lichamelijk. De psychologische kant zijn gevoelens van onzekerheid, overweldigd zijn, geen controle meer hebben, depressiviteit en zelfs zelfmoordneigingen. Gedragskundig is er soms sprake van duidelijke veranderingen in het normale gedrag: prikkelbaar zijn of teruggetrokken, een seksleven dat verdwijnt. Je slaappatroon kan ook veranderen en je kunt nachtmerries krijgen. Misschien drink je opeens veel te veel koffie of alcohol of vlucht je in de drugs. Een ander algemeen verschijnsel is vergeetachtigheid en een gebrek aan concentratievermogen.

Het lijkt wel of er geen grens is aan de prestaties die van ons verwacht worden. We zijn altijd bereid te werken, devices aan, in contact en online om ons leven te delen. Email, Whatsapp, Slack, er zijn gewoon geen grenzen. Inmiddels is er zo’n 50 jaar heel veel onderzoek naar stress gedaan en daaruit wordt duidelijk dat het fight-or-flightmechanisme, het sympatische zenuwstel, voortdurend geprikkeld wordt. Met name in de (grote) steden. Als we een naar mailtje ontvangen, een post op Instagram zien, een taxi hard toetert of ons favoriete team de finale verliest, is de fysieke reactie van ons lichaam exact hetzelfde als onze voorouders hadden, wanneer er opeens een sabeltandtijger voor ze stond. En dan is het een prima reactie. Het is wat minder als je deze reactie zo’n 25x per dag hebt. Ons lichaam gaat dan in de ‘overlevings’stand. Spijsverterings- en voortplantingssysteem komen tot stilstand en worden afgesloten van bloedvoorziening, zodat ons lichaam zich volledig kan richten op overleving en ontsnappen aan de sabeltandtijger. Ons bloed wordt zuur zodat als we door de tijger gebeten worden, we gewoon niet lekker smaken. Onze bloedvaten vernauwen en worden echt kleiner dus als we gebeten worden, hebben we minder bloedverlies. Spierspanning neemt toe, zodat de volledige focus ligt op kracht. Handig in deze situatie, maar niet voor ons.

Maak je lichaam stressbestendig met deze 10 tips

1 Meditatie

Meditatie schakelt de fight-or-flight reactie uit en het parasympatische zenuwstelsel aan. Dit wordt aangeduid met de relaxte reactie. Als we dit vaker voor elkaar kunnen krijgen, raakt ons lichaam meer in balans en hebben mailtjes, posts of taxi’s niet meer zo’n impact en dat zorgt er ook voor dat je fysiek anders reageert.

2 Stel grenzen

Meditatie alleen is echter niet voldoende om dit te bereiken. Je zult ook grenzen moeten stellen. Het blijkt dat de meest bevlogen leiders van grote bedrijven, organisaties en gemeenschappen, die met de duidelijkste grenzen zijn. Het gaat om weten wanneer we onze mail uit kunnen zetten, een telefoontje weigeren en besluiten om niet naar kantoor te gaan. Als je je grenzen aangeeft (aan je manager) en laat zien dat het je werk niet nadelig beïnvloedt, zal dat vaak leiden tot een betere cultuur op het werk.

3 Prioriteren

Er wordt veel van en aan ons gevraagd en het is gewoon onmogelijk om alles tegelijk te doen en overal succesvol in te zijn ook nog. Daarnaast heb je gewoon tijd nodig om ervaringen te verwerken, leuke dingen te doen en even zonder schuldgevoel gas terug te nemen.

4 Knuffelen

Diverse onderzoeken hebben aangetoond dat even lekker knuffelen je bloeddruk verlaagt en ervoor zorgt dat het ontspanningshormoon oxytocine vrijkomt. Tegelijkertijd wordt het cortisolgehalte erdoor verlaagt. Dit is het stresshormoon dat het fight-or-flight mechanisme ondersteunt.

5 Valeriaan

Als je van stress hyperactief wordt, is valeriaan een prima natuurlijk kalmeringsmiddel. Het kan je ook meer ‘met beide benen op de grond’ brengen, zodat je weer het gevoel krijgt het heft in handen te hebben.

6 Water en kruidenthee

Uitdroging kan je concentratievermogen aantasten zodat je je minder goed kunt richten op moeilijke taken. Zorg dus dat je voldoende (water) drinkt. Even de tijd nemen om naar de kraan te lopen kan ook helpen om je hoofd leeg te maken. Probeer wel om de koffieautomaat wat vaker over te slaan en kies voor kruidenthee. Kamille is vooral erg geschikt als je spijsvertering last heeft van de stress. Het is een prima allround kalmeringsmiddel en kan dus ook helpen om lekker in slaap te kunnen vallen.

7 Havermout bij je ontbijt

Haver (met veel vitamine B) wordt veel gebruikt om het zenuwstelsel te kalmeren omdat het een rustgevend en versterkend effect heeft. Ook heeft haver een gunstig effect op het cholesterolgehalte door cholesterol aan zich te binden in de darmen en zo opname door het lichaam te verhinderen.

8 Ashwagandha

Het beste anti-stresskruid zou wel eens ashwagandha kunnen zijn. Het is een adaptogeen en helpt dus ons lichaam om te gaan met stress. Het heeft een licht kalmerend effect en kan je energiepeil verhogen. Ook lijkt het het serotonine-gehalte te verhogen en het zenuwstelsel te kalmeren.

9 Eet evenwichtig en gezond

Ernstige stress kan leiden tot een tekort aan B-vitamines, die essentieel zijn voor een gezond zenuwstelsel en een normale spijsvertering. Goede bronnen van B-vitamines zijn vis en zuivelproducten. Een B-complex supplement of een multivitamine zorgt er ook voor dat uw gehaltes op peil blijven.

10 Seks

Geen zin in seks is een van de meest voorkomende symptomen van stress. Bij mannen komt dit doordat de productie van testosteron dramatisch achteruitloopt onder invloed van stresshormonen. En dat is dubbeljammer, want juist door seks komt serotonine vrij. Het hormoon waardoor je je goed gaat voelen. Geef elkaar een ontspannende massage met ylang-ylang. Het effect van iets voor elkaar doen en de stimulerende werking van de olie kunnen een verdwenen libido herstellen.

De eerste stap bij het aanpakken van stress is het herkennen van de symptomen en het begrijpen van de oorzaken. Zo kun je een echte burnout voorkomen. Een van de grote kwesties is dat we het idee hebben dat een bepaald niveau van stress erbij hoort. Dat bewijst tenslotte dat we echt ons best doen, toch? Nee dus! Het probleem zit erin dat we gezonde (werk)druk verwarren met ongezonde stress. Hoe kunnen we die twee uit elkaar houden? De voortekenen van stress zijn dat je dingen gaat overdrijven: veel drinken, meer roken, nog harder werken, veel meer eten of juist iedere lunch overslaan omdat je het zo druk hebt.

Kom in actie

De effecten van stress op onze lichamelijke gezondheid zijn wellicht het meest verontrustend. Een groot aantal onderzoeken heeft stress in verband gebracht met hoge bloeddruk, beroertes, hartziekten, diabetes, onvruchtbaarheid, huidaandoeningen, migraine en kortademigheid. Stress kan een al bestaande aandoening verergeren, zoals eczeem, of een nieuwe doen ontstaan, zoals hoge bloeddruk. Hoe stress precies invloed heeft op de gezondheid van ons hart is niet bekend, maar men vermoedt een verband met het cholesterolgehalte. Toch is het niet alleen maar hel en verdoemenis. Er zijn veel dingen die we kunnen doen om onszelf te helpen. Want nu je weet wat er gebeurt en wat het fysieke effect van stress kan zijn, ben je aan jezelf verplicht er iets aan te doen. Dus wacht niet langer en maak je lichaam stressbestendig!

Geef als eerste een reactie on "Dit is het jaar van de burnout. Maak je lichaam stressbestendig!"

Laat een reactie achter

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*


Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.