Gezonde darmen: hét centrale punt voor je welzijn (ze zitten niet voor niks midden in je lichaam)

Vraag iemand wat hij het aantrekkelijkste lichaamsdeel vindt en je zult nooit te horen krijgen: “Mijn darmen.” Ze hebben dus niet wat je noemt de X-factor als het gaat om aantrekkelijkheid, maar gezonde darmen zijn wel van vitaal belang voor je gezondheid en welzijn. Zo heeft het invloed op:

1. Je immuunsysteem
2. Welzijn en ziekte
3. Je stemming
4. Je gewicht

Onze voeding is de leverancier van alle nutriënten die de noodzakelijke brandstof vormen voor de biochemische reacties in ons lichaam. Hierdoor blijven we fit en gezond. Als je darmen niet goed werken, kan je lichaam deze brandstof niet opnemen en gebruiken. Gezonde en goed functionerende darmen zijn ook nodig voor je immuunsysteem. Je darmflora – een verzamelwoord voor de goede bacteriën die in ons spijsverteringsstelsel zitten – vormt de basis voor een goede darmfunctie. Er zitten werkelijk miljarden bacteriën in je darmen en vele honderden soorten. Totaal ongeveer 2 kilo. Dus is het niet zo verrassend dat dit een grote invloed heeft op je hele lichaam.

Signalen dat je darmen toe zijn aan een make-over

1 – Immuunsysteem

Wanneer je immuunsysteem langere tijd niet goed functioneert, heeft dat negatieve invloed op je gezondheid. En, je raadt het al, het immuunsysteem haalt zijn noodzakelijk voedingsstoffen uit de darmen. 70% is hier afhankelijk van en als je darmen niet in balans zijn, heeft dat een nadelig effect op je immuunreactie. Voedsel intolerantie, huiduitslag, een opgeblazen gevoel, slechte vertering en vermoeidheid, zijn allemaal signalen van dysbiosis of onbalans in je darmflora.

2 – Welzijn en ziekte

Slecht functionerende darmen kunnen een rol spelen in het ontstaan van allerlei aandoeningen, zoals diabetes, reuma, allergieën, auto-immuunziektes en zelfs chronische vermoeidheid en autisme.

3 – Je stemming

Wat veel mensen niet weten, is dat er een sterke relatie bestaat tussen onze hersenen en onze darmen. Ongeveer 95% van het gelukshormoon serotonine bevindt zich in de darmen. Als de slechte bacteriën de overhand krijgen, heeft dat ook effect op je humeur. Zelfs zo sterk dat het kan leiden tot angst en depressie.

4 – Je gewicht

Het is heel waarschijnlijk dat de conditie van je darmen een groot verschil maakt in hoe zwaar je bent. Recent onderzoek wijst op de mogelijkheid dat darmbacteriën de manier waarop het lichaam vet opslaat beïnvloeden en ook hoe je reactie is op hormonen die voor een hongergevoel zorgen of juist ervoor zorgen dat je vol bent. Wanneer je darmen in onbalans zijn, kan dit leiden tot een opgeblazen gevoel en trek in zoetigheid, dit kan dan weer leiden tot overeten en overgewicht. Het goede nieuws is dat herstel van je darmflora al snel effect heeft op minder ernstige zaken als een opgeblazen gevoel en winderigheid. Op de lange termijn zul je ook verbetering zien voor ernstige dingen, maar dan moet je wel wat geduld hebben.

Gezonde darmen krijg je door minder suikers, alcohol en geneesmiddelen en meer probiotica, prebiotica, vezels, goede vetten, magnesium, zink, rust en ontspanning.

+++ Dit moet je meer eten en drinken

Probiotica en prebiotica zijn woorden die je moet onthouden als je om de gezondheid van je darmen geeft. Probiotica zijn de goede bacteriën in je darmen en prebiotica zijn de noodzakelijke voeding voor de probiotica. Probiotische voeding zoals gefermenteerde voedingsmiddelen, kefir, zuurkool en natuurlijke ‘levende’ yoghurt, kan helpen om de slechte bacteriën op afstand te houden. Om ervoor te zorgen dat deze probiotica effectief zijn, moet je de juiste voedingsbodem creëren en dat doe je met prebiotica.

• Vezels Dé manier om een prebiotisch milieu te maken is een vezelrijk dieet. Met andere woorden: eet meer planten. Met name de vezels uit groente en fruit helpen de groei van goede bacteriën. Extra pluspunt is dat vezels obstipatie voorkomen en toxines uit je darmen afvoeren.
• Goede vetten Vette vis of visolie, noten, zaden, lijnzaadolie en ook gelatine (toegevoegd in smoothies of bouillon) om je darmslijmvlies te versterken.
• Vloeibare voedingsmiddelen als bouillon, soep, smoothies en stoofschotels zijn gemakkelijker op te nemen door je lichaam en toch rijk aan voedingsstoffen.  
• Mineralen vooral zink – in noten, zaden, oesters en rood vlees – en magnesium (groene bladgroente, fruit en met name avocado’s) bieden je darmen ook ondersteuning.

– – – Dit moet je minder eten en drinken

• Suiker is de grootste boosdoener op dit moment en dat is niet zonder reden, want het verstoort het evenwicht in je darmen. Behalve minder suiker, zou je ook minder kant-en-klaarproducten moeten eten. Daar wordt van alles aan toegevoegd, waaronder suiker, zout en transvetten en waar vrijwel geen voedingsvezels inzitten.
• Gluten zijn waarschijnlijk niet zo slecht als er op dit moment wordt beweerd, maar ze zijn wel de oorzaak van problemen als ontstekingen, een opgeblazen gevoel en de verzwakking van de cellen die voor stevigheid en geslotenheid zorgen (een lekkende darm).
• Alcohol is ook niet echt bevorderlijk voor je darmfunctie. Met name suikers en gist zorgen ervoor dat het niet tot de favorieten behoort. Hoe hoger het gehalte hiervan in je drankje, hoe slechter het is. Dus geen zoete cocktails, op graan gebaseerde sterke dranken als bourbon in zoete mixen en romige, zoete cocktails. Wijn en champagne kunnen veel histamine bevatten en dat kan je darmen irriteren. Dus we kunnen concluderen dat alcohol in het algemeen niet goed is voor je darm functioneren.

Gezonde darmen krijg je niet alleen door wat je (niet) eet en drinkt

• Sommige medicijnen, zoals maagzuurremmers en maagbeschermers, kunnen heel nadelig zijn voor je darmen. Neem dus zo min mogelijk hiervan in en ga als het kan op zoek naar alternatieven met bijvoorbeeld gember.
• Antibiotica heb je soms gewoon nodig, maar let op. Behalve de ziekteverwekkende bacteriën, doden zo ook je darmflora. Dit herstelt zich niet vanzelf en je zult na een kuur het herstel moeten bevorderen met probiotica en gefermenteerde voeding.
• Levensstijl heeft ook grote invloed op je darmen. Om te beginnen zorgt een goede nachtrust voor je darmflora (en v.v.). Pak dus elke nacht 7 tot 9 uur.
• Stress is – het is bijna nodeloos om te zeggen – gewoonweg slecht voor je darmflora. Een stressvolle omgeving leidt tot een ongezondere samenstelling van je darmflora. En andersom leidt een ongezonde darmflora weer tot stress. Yoga en meditatie zijn 2 manieren om met stress om te gaan.