Wanneer je soms het gevoel hebt dat je echt niet meer kunt opbrengen, bijvoorbeeld tijdens een intensieve training, dan is dat waarschijnlijk ook zo. Je energie voor die dag is dan gewoon op. Hoe we dat weten? Het bleek uit onderzoek onder drie groepen muizen – inactieve, matig actieve en zeer actieve – dat wanneer je per dag actiever bent dan gemiddeld dit geen verhoging geeft van de totale hoeveelheid energie die je per dag kunt besteden. In de wetenschap dat we dus maar een bepaalde hoeveelheid energie per dag kunnen gebruiken, is het goed te kijken naar de prioriteit van je hersenen, voor welke processen deze energie wordt aangewend en waar het energiedilemma ontstaat:
- overleven
- dealen met stress
- fysieke fitheid verbeteren
De prioriteit van je hersenen
Het is belangrijk te bedenken dat het uiteindelijk je hersenen zijn die bepalen waar de energie die je lichaam produceert voor gebruikt gaat worden. En die hebben een duidelijke volgorde:
Advertentie
1 – Hersenprioriteit 1 = overleven
De eerste prioriteit van je hersenen is ervoor te zorgen dat je in leven blijft. De energievraag van je vitale, biologische functies is uiteraard de belangrijkste. Hiermee zorg je ervoor dat al je vitale organen – hart, longen, hersenen – kunnen blijven functioneren en dit is uiteraard het meest cruciaal om te kunnen overleven. Als een van deze organen niet de energie krijgt die het nodig heeft, kan het heel snel over zijn. Daarom zullen je hersenen er altijd voor zorgen dat deze organen als eerste energie krijgen. Om alleen al in leven te blijven heeft je lichaam hiervoor een dagelijkse, minimale hoeveelheid energie nodig.
2 – Hersenprioriteit 2 = dealen met stress
De tweede prioriteit van je hersenen ligt bij lichamelijke activiteit en omgaan met stress. Deze varieert van dag tot dag veel meer en we kunnen hierin ook zelf keuzes maken: neem ik de trap of de lift? ga ik sporten of op de bank zitten? Het is natuurlijk duidelijk dat hoe meer activiteit, hoe meer energie er nodig is voor onze spieren, pezen en weefsels. Wat minder duidelijk – ook minder bekend – is, is dat ook geestelijke (in)spanning van invloed is op de verdeling van energie. Belangrijk hierbij is dat elke keer dat we onder geestelijke druk staan, of dat nu is omdat we een deadline hebben of een examen, financiële zorgen hebben, problemen in de familie of omdat de auto voor je maar niet doorrijdt, de stressreactie in ons lichaam geactiveerd wordt. En als dat gebeurt, komen de stresshormonen vrij. Via de bloedsomloop komen ze dan in ons hele lichaam, met allerlei gevolgen. De bloeddruk stijgt en onze hersenen geven signalen af om energievoorraden in ons lichaam vrij te maken. Precies wat je nodig hebt bij lichamelijke stress, als je in actie moet komen zeg maar, zoals een training (of wanneer je door een beer op de hielen gezeten wordt), maar het is niet fijn wanneer je stress krijgt van iemand die langzaam voor je rijdt of een examen. Waarom niet? Omdat zodra die auto weg is, of je examen klaar en je weer kunt ontspannen, je lichaam al die energie die het heeft vrijgemaakt weer moet opslaan. Alleen dat al – het vrijmaken van energie in je bloedstroom en het vervolgens weer opslaan – kost op zich al heel veel energie. Je kunt het zo zien: in een pakhuis worden grote, zware dozen verzameld en naar buiten gebracht om even later weer terug naar binnen gedragen te worden en op hoge planken getild. Niet echt efficiënt. Geestelijke stress heeft dus ook zijn – biologische – prijs, want het kost gewoon energie. Waarschijnlijk kost het veel meer dan de meesten ooit zouden denken.
3 – Hersenprioriteit 3 = fysieke fitheid verbeteren
De derde en laatste hersenactiviteit die veel energie kost is zorgen voor herstel en versterking van weefsels, je fysieke fitheid verbeteren dus. Als je hard traint om je conditie te verbeteren, is het absoluut noodzakelijk dat er voldoende energie hier naartoe gaat. Dit is de brandstof die gebruikt wordt om spierweefsel te herstellen en te versterken, zodat er spiergroei optreedt. Spierweefsel wordt sterker en groter, er worden nieuwe mitochondriën aangemaakt (onderdelen van de cel die je uithoudingsvermogen vergroten) en zelfs in je hersenen worden veranderingen aangebracht die coördinatie en vaardigheid verbeteren. Is je doel om zoveel mogelijk uit je training te halen, dan is het cruciaal je te realiseren dat je hersenen alleen maar energie hieraan kunnen besteden als er eerst genoeg is voor de normale vitale lichaamsfuncties en het dealen met lichamelijke en geestelijke stress. Je hersenen zullen nooit de energie die nodig is om in leven te blijven opofferen zodat je zwaardere gewichten kunt tillen, harder kunt lopen of er strakker uit gaat zien.
Je kunt de prioriteit van je hersenen altijd wel ondersteunen door gezond te eten en te zorgen voor de juiste voedingsstoffen – uit voeding of supplementen – zodat je lichaam goed blijft functioneren, je kunt omgaan met alle soorten stress én je fysieke fitheid kunt verbeteren.
Geef als eerste een reactie on "De prioriteit van je hersenen."