Propolis, de bescherming van de bijen tegen infecties

Flinke verkoudheid? Gebeten door de kat? We lopen wel heel snel naar de dokter voor een antibioticakuurtje. Soms gewoon uit voorzorg. Hierdoor is het gebruik wereldwijd zo uit de hand gelopen, dat veel bacteriën resistent worden en dat is pas echt een probleem. Dit terwijl er ook natuurlijke alternatieven te bedenken zijn, zoals propolis. Bijen maken het om hun volk te beschermen tegen allerlei ziekten en door deze eigenschappen kunnen wij het gebruiken:

1. Versterkt het immuunsysteem
2. Antibacterieel
3. Remt de groei van virussen
4. Remt de groei van schimmels
5. Versterkt de werking van antibiotica
6. Helpt tegen allergieën
7. Vermindert ontstekingsreacties van de huid
8. Is een krachtige antioxidant
9. Verbetert de gezondheid van het gebit.

Propolis (uit het Grieks pro=voor en polis=stad) wordt door bijen zelf gemaakt. Bomen en struiken scheiden harsen, wassen en gommen af om zichzelf van buitenaf te beschermen tegen infecties. Bijen kauwen op deze stoffen en vermengen het met hun eigen speeksel. Door er bijenwas aan toe te voegen ontstaat er een kleverige harsachtige geelbruine substantie die we ‘propolis’ noemen. Het heeft net als antibiotica een bacteriedodende werking, maar dan zonder dat er resistentie optreedt. Ook remt het de groei van virussen en schimmels. Omdat het een ontstekingsremmer is en daarnaast ook nog eens ons immuunsysteem versterkt is het breed inzetbaar tegen allerlei lichamelijke kwalen.

Wat doet propolis?

1 – Immuunsysteem

Propolis versterkt ons immuunsysteem tegen bacteriën, virussen en schimmels die ervoor kunnen zorgen dat we ziek worden. Het verhoogt namelijk het aantal witte bloedcellen die de strijd aangaan met de ziekteverwekkers en het zorgt ervoor dat ze veel efficiënter zijn in het afbreken en opruimen van een ziekteverwekker. Ze doen dit middels fagocytose, waarbij een ziekteverwekker omsloten wordt en vervolgens aangepakt.

2 – Antibacterieel

Resistentie tegen antibiotica is een groeiend probleem in de geneeskunde, vaak als gevolg van het overmatig gebruik van antibiotica. Propolis heeft krachtige antibiotische eigenschappen zonder dat het de darmflora aantast. Het kan een gezond alternatief zijn: bacteriën worden gedood en de groei wordt geremd. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een breed spectrum aan flavonoïden. Hoewel de sterkte van de werking kan variëren door de samenstelling blijkt een groot aantal soorten bacteriën gevoelig te zijn voor propolis.

3 – Virussen

Propolis heeft antivirale eigenschappen en kan daarom gebruikt worden tegen door virussen veroorzaakte aandoeningen zoals griep, verkoudheid en een koortslip. Omdat het ook de weerstand versterkt kan het de duur van de infectie verkorten.

4 – Schimmels

Infecties aan huid, haren en nagels worden meestal veroorzaakt door schimmels. Omdat propolis schimmels doodt en de groei ervan remt kan het onder andere gebruikt worden tegen door schimmels veroorzaakte aandoeningen als zwemmerseczeem, schimmelnagels en candida.

5 – Versterkt antibiotica

Hoewel regelmatig antibiotica gebruik niet aan te bevelen is, heb je soms geen andere keuze. Onderzoek heeft aangetoont dat propolis de werking ervan versterkt.

6 – Remt ontstekingsreacties van de huid

Propoliszalf kan ontstekingsreacties van de huid zoals eczeem, acne , insectenbeten, zweren en tweedegraads brandwonden remmen. Daarnaast kan het gebruikt worden voor een sneller herstel bij wondbehandeling.

7 – Helpt tegen allergieën

Veel mensen hebben last van een allergie die veroorzaakt wordt door in de lucht zwevende, natuurlijke stoffen zoals stuifmeel dat hooikoorts kan veroorzaken. Door dagelijks propolis in te nemen kan de overgevoeligheid voor deze stoffen afnemen.

8 – Antioxidanten

In ons lichaam vinden constant oxidatieprocessen plaats die veroorzaakt worden door vrije radicalen. Ze kunnen celschade veroorzaken wat uiteindelijk kan leiden tot een ontregelde celdeling. Ze kunnen op de lange termijn hart- en vaatziekten, kanker en schade aan het zenuwstelsel veroorzaken. Antioxidanten beschermen ons tegen deze processen. Propolis bevat verschillende flavonoïden die functioneren als sterke antioxidanten. Andere voorbeelden van antioxidanten zijn vitamine C, vitamine E en de sterke antioxidant EGCG die in groene thee zit Deze antioxidanten beschermen ons tegen de schadelijke vrije radicalen waardoor de kans op celschade afneemt.

9 – Gebit

Propolis kan gebruikt worden ter bevordering van een gezond gebit. Het beschermt het gebit tegen plaquevorming en gaatjes en het kan tandvleesontstekingen verminderen.

Het ene bijtje is het andere niet

De samenstelling van propolis is sterk afhankelijk van verschillende omstandigheden als het jaargetijde, de omgeving en het bijenvolk zelf. In propolis zijn tot wel 150 verschillende soorten stoffen gevonden. De bij ons aangetoonde geneeskrachtige werking  geldt vooral voor die van het populier- , berk-  en populier-berktype. Ongeveer 95% van de Europese propolis behoort tot een van deze drie typen.

Bestanddelen van propolis:

• Harsen
• Flavonoïden
• Bijenwas
• Etherische oliën
• Pollen
• Vitaminen, mineralen en spoorelementen

Het gebruik:

Grieken, Romeinen, Inca’s en Egyptenaren gebruikten propolis al tegen allerlei kwalen. Tegenwoordig worden de werkzame stoffen uit de ruwe propolis met alcohol geëxtraheerd en verwerkt in een tinctuur, voedingssupplementen en verschillende soorten verzorgingsproducten.

• Voor uitwendig gebruik wordt het verwerkt in tandpasta, neusdruppels, lotion, zalf, neusdruppels, crème, shampoo en het is verkrijgbaar als tinctuur.
• Voor inwendig gebruik kun je druppels van een tinctuur innemen of voedingssupplementen met propolisextract in tablet of capsule vorm.

Overgevoeligheid:

1 op de 2000 mensen is overgevoelig voor propolis. Je kunt dit eenvoudig testen door een druppel of wat zalf op je handpalm te wrijven. Als er niets met je huid gebeurt ben je er niet allergisch voor.

Propolis is een veelzijdig natuurproduct maar dient nooit gebruikt te worden als alternatief voor antibiotica of ter versterking van een antibioticakuur zonder overleg met behandelend arts.