Suiker eten als je griep hebt? Het helpt!

Ik kan niet van de koekjes afblijven als ik griep heb, en dat blijkt niet zonder reden. Suiker eten als je griep hebt helpt. Echt. Al een tijdje wordt er onderzoek gedaan naar het effect van suiker op ons immuunsysteem en ga je deze onderzoeken naast elkaar leggen, dan wordt duidelijk dat een dieet dat rijk is aan groente en fruit daadwerkelijk de immuniteit verbetert. Aan de andere kant kan een dieet dat veel bewerkte voeding en geraffineerde suikers bevat het immuunsysteem danig onderdrukken. Duidelijk toch? Helaas is het niet altijd zo simpel, want het korte antwoord op de vraag: verzwakt suiker mijn immuunsysteem is “Dat hangt ervan af”.

Onderdrukt suiker de immuniteit?

Soms wel soms niet. Duidelijk hè? Maar ja, het hangt van verschillende omstandigheden af (en de conditie van je lichaam). In het algemeen heeft te veel suiker eten een negatief effect op de balans van voedingsstoffen, waardoor een domino-effect van ontstekingen en metabole verstoringen optreedt. Je kunt echter niet zeggen dat suiker altijd slecht is voor onze gezondheid. Zo verschilt het effect op je immuunsysteem of je besmet bent met een bacterie of met een virus. Daarom kun je niet zomaar zeggen dat suiker ‘goed’ of ‘slecht’ is.

Fagocytose en het immuunsysteem

Om het effect van suiker goed te kunnen begrijpen, moeten we eerst kijken naar de zogenaamde fagocyten. Dit zijn cellen die je lichaam beschermen door bacterieel afval en kleine deeltjes te omhullen en ‘opeten’. Fagocyten zijn zo een onderdeel van de bacteriële afweer. Er zijn vijf soorten: neutrofiele granulocyten, monocyten, macrofagen, mestcellen en dendritische cellen.

Het effect van suiker op bacteriën

Om te kijken wat het effect van enkelvoudige koolhydraten of monosacchariden is op de fagocytose door neutrofiele granulocyten werd er ’s ochtends nuchter bloed afgenomen en vervolgens na 0,5, 1, 2, 3 of 5 uur. Het bloed werd op glasplaatjes gedaan en besmet met de bacterie staphylococcus epidermidis. Men at of dronk porties van 100 gram glucose, fructose, sucrose, honing of jus d’orange om het effect op de activiteit van de neutrofiele granulocyten te bekijken. Direct na de consumptie van deze monosacchariden (ongeveer 1-2 uur), was de fagocyten-index duidelijk lager, wat betekent dat de immuunfunctie van de fagocyten onderdrukt werd. Dit effect duurde tot maximaal 5 uur na de suikerconsumptie en dit bevestigt het vermoeden dat suiker hier de immuniteit onderdrukt. Daartegenover staat dat 36 tot 60 uur vasten de fagocyten-index significant deed stijgen. Het aantal neutrofiele granulocyten bleef in alle gevallen onveranderd.

Een koutje voeden en koorts uithongeren?

Omdat zowel virussen als bacteriën koorts kunnen veroorzaken, gaat dit niet helemaal op. Wel zou je kunnen zeggen: “Een bacteriële infectie moet je uithongeren en een virale infectie voeden.” Hierbij beïnvloeden we niet het virus of de bacterie, maar de ontstekingsreactie als gevolg van de infectie. Vasten heeft verschillende effecten die afhankelijk zijn van welke infectieverwekker er is. Een experiment toonde aan dat muizen die koolhydraten of glucose kregen nadat ze waren besmet met de bacterie Listeria monocytogenes (voedselvergiftiging) doodgingen en andere die uitsluitend eiwitten consumeerden, bleven leven. Een nieuwe groep werd besmet met het influenzavirus en hier was de overlevingskans heel groot wanneer ze glucose kregen. Conclusie: glucose is noodzakelijk om een virale infectie te onderdrukken, maar dodelijk bij een bacteriële besmetting.

Microbioom in 24 uur anders

Afhankelijk van wat je eet kan je microbioom, de samenstelling van bacteriën, virussen en gisten in en op ons lichaam, veranderen. Eet je bijvoorbeeld veel dingen die rijk zijn aan koolhydraten zoals dadels, dan zorgt dit voor groei van goede bacteriën en wordt de groei van tumorcellen onderdrukt. Hiermee wordt de stelling in twijfel getrokken dat suiker altijd slecht is en de immuniteit onderdrukt.

Effecten van fructose

Fructose wordt in heel veel bewerkte voeding gebruikt. In de VS is het zelfs verantwoordelijk voor 10% van de totale calorie-opname. Kleine hoeveelheden worden in de dikke darm afgebroken, maar grotere hoeveelheden – denk aan een half blikje frisdrank – kunnen de lever beschadigen. Fructose op zich is niet slecht, maar de enorme consumptie ervan heeft wel impact op je lichaam. Hoe goed fructose afgebroken kan worden, wordt enerzijds bepaald door de hoeveelheid die je per keer binnenkrijgt en anderzijds spelen er ook genetische factoren mee, zoals de beschikbaarheid van het eiwit GLUT5. Te veel fructose kan leiden tot een opgeblazen gevoel, buikpijn en andere darmongemakken die ontstaan doordat je darmbacteriën de fructose vergisten waarbij er gassen vrijkomen.

Conclusie: suiker eten als je griep hebt helpt!

Suiker in alle vormen heeft effect op ons immuunsysteem, met name wanneer je er veel van eet (of drinkt). Het is echter niet zo dat suiker altijd slecht is voor je immuniteit. Bij virusinfecties heeft glucose juist een positief effect. Aan de andere kant is het bij een bacteriële infectie juist belangrijk om direct geen suiker meer te eten. Vasten of een suikervrij dieet zijn dan het beste.