Ben je verliefd? Dan heb je vaak vlinders in je buik. Een uitdrukking die we allemaal wel kennen. En dat iets onrustige, opgewonden en verwachtingsvolle gevoel ook. Maar, hoe kom je er aan? En – ook een goede vraag – waarom is het na een tijdje weer weg?
Het tweede brein, zo wordt ons spijsverteringskanaal ook genoemd. Geneeskundestudenten van nu leren, anders dan 25 jaar geleden, dat we 3 autonome zenuwstelsels hebben: parasympathisch en orthosympatisch kenden we al, maar in het maag-darmkanaal zitten zo veel zenuwcellen dat het een eigen autonoom zenuwstelsel heeft: het vegetatieve zenuwstelsel. Dit brein in onze buik communiceert met ons echte brein en de berichten gaan hier via zenuwbanen heen en weer. Denk maar aan de reactie op je darmen die bijvoorbeeld stress of hevig schrikken kan hebben. Als je verliefd bent, komen er veel hormonen vrij onder invloed van extra hersenactiviteit. Het blijkt dat bij verliefdheid en ook liefdesverdriet deze activiteit zich concentreert in de insula. Van dit onderdeel van je grote hersenen wordt aangenomen dat het zintuiglijke prikkels samenbundelt binnen een emotionele context. Je moet hierbij denken aan fysieke pijn, maar ook aan emoties (positief en negatief).
Advertentie
Phenylethylamine, dopamine, adrenaline… hormonen op hol
Als je verliefd bent, komen er dus veel hormonen vrij. Dit geeft je zo’n euforisch gevoel, dat het soms wel met een drugsverslaving vergeleken wordt. De bekendste van deze drugs is phenylethylamine, een natuurlijke lichaamseigen pijnstiller die lijkt op amfetamine. Het effect: niks is je te veel en slapen heb je niet nodig. Het optimistische en blije gevoel krijgen we door dopamine (dat onder invloed van phenylethylamine vrijkomt). Zonder dopamine zouden we depressief worden, maar alleen het aanraken van je geliefde zorgt ervoor dat er wat vrijkomt waardoor je je zo gelukzalig voelt. Nadeel van dopamine is dat het psychische bijwerkingen heeft en dat je waanideeën krijgt. Je nieuwe geliefde lijkt in jouw ogen perfect (liefde is immers blind), totdat de dopamine weer wat lager wordt. Endorfines worden ook al in hoge mate geproduceerd en geven je dat prettige gevoel wanneer je in elkaars buurt bent. Geen lover in de buurt? Een groot stuk pure chocolade doet wonderen. Al net zo’n goed gevoel van alles aan kunnen krijg je van noradrenaline, dat nu ook in grote mate vrijkomt. Tot zover klinkt het allemaal heel goed, maar noradrenaline zorgt ook voor de aanmaak van adrenaline in je hersenen. Dit stresshormoon heeft grote invloed op je hele lichaam en geeft hartkloppingen, energie, opwinding en… vlinders in je buik.
Liefde is blind: Nadeel van dopamine is dat het psychische bijwerkingen heeft en dat je waanideeën krijgt. Je nieuwe geliefde lijkt in jouw ogen perfect, totdat de dopamine weer wat lager wordt.
Adrenaline zorgt voor die vlinders
Langdurig grote hoeveelheden adrenaline zijn niet goed voor je lichaam. Het is een hormoon dat vrijkomt bij stress, lees: een bedreigende situatie, en bereidt je lichaam voor op actie. Dit kan zijn vluchten of vechten en voor allebei moet je lichaam in opperste staat van alertheid zijn. De bloedcirculatie naar je armen en benen wordt opgevoerd, want de spieren daar moeten in actie komen. Dit gaat ten koste van je spijsvertering, want de slagaders die je organen hier van bloed voorzien worden een beetje dichtgeknepen. Dit merk je bij stress en ook bij verliefdheid. Vervolgens raken je hersenen in de war door de veranderingen in je maag. Het zenuwstelsel van je darmen geeft het signaal door dat er iets niet in orde is en je hersenen merken dit op alsof er vlinders aan het fladderen zijn. Het idee dus dat je vlinders in je buik hebt, die heen en weer aan het fladderen zijn, is een vertaling van je hersenen van het feit dat de toevoer van bloed (en daarmee ook voeding en zuurstof) naar je maag en darmen is gestopt. Het gevoel zit dus in je hersenen, en helemaal niet in je buik!
Knuffelhormoon
Wanneer de heftige verliefdheid is uitgewerkt, nemen de hormonen af, maar vinden we het nog steeds fijn (als het goed is) om bij elkaar te zijn. Dit komt door het zogenaamde knuffelhormoon oxytocine. Ditzelfde hormoon komt ook in grote hoeveelheden vrij tijdens het geven van borstvoeding. Niet verwonderlijk dat jonge moeders direct een vorm van verliefdheid voor hun baby voelen. Oxytocine neemt het goede gevoel geven over, een leven lang. Zelfs als je tientallen jaren getrouwd bent kan een stevige knuffel ervoor zorgen dat je direct gelukkig bent.
ik kan me niet voorstellen wat verliefdheid voor een gevoel geeft en ook niet wat je voelt als je vlinders in je buik hebt