Stress… wie heeft er nou geen last van? Iedereen weleens en dus krijgen we allemaal te maken met veroudering door stress. In situaties waarbij veel stress komt kijken, reageert je lichaam door te doen alsof ons leven op het spel staat. In deze ‘overlevingsmodus’ worden niet-essentiële functies zoals het immuunsysteem en de spijsvertering uitgeschakeld. Bij onafgebroken stress blijft het lichaam in deze staat en dat zorgt voor fysieke, mentale en emotionele overbelasting waardoor we sneller oud worden en vatbaarder zijn voor ziektes. Veroudering door stress heeft invloed op je hele lichaam.
- Hart
- Hersenen
- Gewrichten
- Immuunsysteem
Dit kan je helpen tegen (veroudering door) stress
Ginseng is een adaptogeen. Dat houdt in dat het je lichaam helpt om te normaliseren en in evenwicht te brengen, ook als het gaat moet omgaan met stress. Ook lijkt ginseng het geheugen van mensen die een beroerte hebben gehad of dement worden te verbeteren.
Advertentie
Valeriaan is een kruid dat als mild kalmeringsmiddel wordt gebruikt om slapeloosheid en angstgevoelens te verminderen. Valeriaan kan de tijd die je nodig hebt om in slaap te vallen duidelijk bekorten. Daarnaast slaap je langer, verbetert het je stemming en heb je minder last van stress.
Magnesium is onmisbaar voor veel lichaamsfuncties, waaronder het metabolisme en de aanmaak van hormonen. Het speelt ook een belangrijke rol bij ontspanning en wordt dan ook wel de natuurlijke kalmeringspil genoemd. Stress vermindert het magnesiumgehalte in ons lichaam en dat wordt vaak in verband gebracht met stress-gerelateerde aandoeningen. Een tekort aan magnesium kan de kans op cardiovasculaire schade door stress groter wordt.
Glucosamine speelt een belangrijke rol bij het behoud van soepele gewrichten en zou ook goed zijn voor de aanmaak en opbouw van kraakbeen in de gewrichten. Ook heeft het zijn effect bij de preventie en behandeling van reumatoïde artritis bewezen. Vooral effectief is glucosamine voor ouderen, sporters, mensen met lichamelijk werk en als je te veel vetweefsel hebt.
Veroudering door stress van
… je hart
Wat gebeurt er? Chronische stress veroudert het hart omdat er ophopingen van cholesterol ontstaan in de kransslagaders, waardoor de kans op een hartaanval groter wordt. Een ander mogelijk gevolg is een chronisch verhoogde bloeddruk (hypertensie) die, als er niets aan gedaan wordt, kan leiden tot een verstijving van de hartspier. Dat is een klassiek symptoom van een ‘verouderd’ hart en heeft uiteindelijk hartfalen tot gevolg. Bij mensen die er gevoelig voor zijn kan acute fysieke of emotionele stress een hartaanval veroorzaken doordat er plotseling grote hoeveelheden catecholamines in het bloed komen. Dit zijn natuurlijk voorkomende hormonen zoals adrenaline, die het lichaam voorbereiden op een noodgeval door de bloeddruk te verhogen en het hart sneller te laten slaan. Acute stress kan ook onze bloedplaatjes (die voor de stolling zorgen) plakkeriger maken. Deze beide factoren verhogen de kans op een stolsel in de kransslagader waardoor een hartaanval kan optreden.
Dit kun je doen! Doe alles wat mogelijk is om deze oorzaken te vermijden. Rook niet, beweeg voldoende en houd een gezond gewicht aan. Voor iedere mogelijke oorzaak is er een passende maatregel: regelmatig lichaamsbeweging om de kans op een hartaanval door lichamelijke inspanning te verkleinen; leren omgaan met woede om een hartaanval door opwinding minder waarschijnlijk te maken; stressbeheersing om angsten en zorgen te verminderen; sociale ondersteuning om grote veranderingen in uw leven zoals een overlijden of scheiding aan te kunnen.
… je hersenen
Wat gebeurt er? Als we in een bepaalde situatie stress ervaren produceren de bijnieren stresshormonen zoals adrenaline, noradrenaline en cortisol. Cortisol vindt zijn weg naar de hersenen waar het inwerkt op ons limbisch systeem, dat een rol speelt bij onze emotionele reacties. Langdurige blootstelling van het limbisch systeem aan cortisol is erg schadelijk. Een onderdeel ervan, de hippocampus, regelt de geheugenfunctie van de hersenen en deze hippocampus krimpt onder invloed van cortisol en zo ontstaat veroudering door stress.
Dit kun je doen! Begrip van de aaneenschakeling van gebeurtenissen die leiden tot een langdurige, onjuiste reactie op stress is essentieel. De keten begint zodra je brein stress ervaart. Er wordt een boodschap verstuurd naar het limbisch systeem en de hippocampus om te reageren. De hypothalamus laat de hypofyse reageren en die zorgt er op zijn beurt voor dat je bijnieren grote hoeveelheden stresshormoon laten vrijkomen. Hieruit blijkt dat omgaan met stress meer behelst dan alleen maar leren ontspannen. We moeten zien te voorkomen dat de kettingreactie in gang wordt gezet en zo onze hersenen niet overweldigd laten worden door stress. Een effectieve manier om dit te bereiken is meditatie. Regelmatige meditatie waarbij je bijvoorbeeld een mantra herhaalt om in een hogere staat van bewustzijn en kalmte te komen, kan je hersenfunctie versterken en je brein veerkrachtiger maken.
… je gewrichten
Wat gebeurt er? Veel stress zorgt voor veel cortisol in je lichaam en een hoog cortisolniveau leidt er vaak toe dat spieren en botten worden afgebroken, omdat het de regeneratie van cellen vertraagt. Een teveel aan cortisol vermindert ook de aanmaak van dehydro-epiandrosteron (DHEA), het ‘verjongingshormoon’, en een tekort daaraan leidt tot botafbraak. Boven de 35 verliezen we sowieso gemiddeld 1 procent botmassa per jaar.
Dit kun je doen! Het is belangrijk om voor gezonde botten en gewrichten te zorgen. Een onmisbare voedingsstof voor gezonde botten is vitamine D omdat het de opname van calcium bevordert. Voor soepele gewrichten en voldoende collageen zijn glucosamine en vitamine C erg belangrijk. Glucosamine zorgt voor de reparatie en vernieuwing van kraakbeen.
… je immuunsysteem
Wat gebeurt er? Een gezond immuunsysteem beschermt ons tegen infecties en ziektes en regelt het herstelproces van ons lichaam. Zoals we al gezien hebben helpen stresshormonen je lichaam om te gaan met stress, maar onderdrukken ze ook het immuunsysteem. Bij een minder goed functionerend immuunsysteem kunnen virussen hun kans grijpen.
Dit kun je doen! Eet voedsel dat rijk is aan antioxidanten, aan omega-3 vetzuren die je lichaam beter infecties laten bestrijden, en aan foliumzuur dat de aanmaak van T-cellen bevordert. T-cellen zijn verantwoordelijk voor de bestrijding van tumoren en virussen, en de aanmaak ervan daalt met het stijgen van de leeftijd. Om dit tegen te gaan kun je lichte oefeningen zoals tai-chi of ontspanningstechnieken doen.
Optimisten leven langer
Een van de redenen waarom stress zo schadelijk is, is doordat langdurige psychologische stress onze cellen kan verouderen door hun samenstelling te veranderen. De telomeren, dat zijn een soort beschermende hoezen om onze chromosomen, worden hierdoor vernietigd zodat je een grotere kans hebt op ziekten als kanker. Andere aspecten kunnen ook invloed hebben op de hoeveelheid stress die je ervaart en zo ook je levensverwachting beïnvloeden. Het blijkt dat gezondheid en levensverwachting het sterkst worden beïnvloed door sociale status en dat inkomen een verrassend kleine rol speelt. Voor geld kun je geen gezondheid kopen en dat verklaart wellicht ook waarom in sommige relatief arme landen de levensverwachting gemiddeld hoger is dan in bijvoorbeeld de Verenigde Staten. Je kijk op het leven heeft ook invloed op je levensverwachting: een onderzoek van de Amerikaanse Mayo-kliniek laat zien dat optimisten gemiddeld 14 jaar langer leven dan pessimisten. Het goede nieuws is dat de pessimisten in drie weken tijd hun negatieve gedachtenpatroon blijken te kunnen afleren…
Geef als eerste een reactie on "Zo stop je veroudering door stress!"