Eerste tekenen alcoholische levercirrose juist niet in lever

Vaak hebben alcoholisten symptomen van leverproblemen, maar vreemd genoeg lijkt er aanvankelijk geen enkele op de lever te wijzen. Dit kan verklaren waarom de meeste alcoholisten niet weten dat ze een leverprobleem hebben, voordat er van alcoholische levercirrose sprake is. Denk hierbij aan problemen met de spijsvertering, hersen- en zenuwfunctie en bloedvaten.

Overmatig en langdurig alcoholgebruik is slecht voor de lever en leidt tot een opeenhoping van vetten in de levercellen (leververvetting). Indien je niet met drinken stopt of mindert, gaat de leververvetting langzaam over in een alcoholische levercirrose. De eerste tekenen van een falende lever en de daarbij horende klachten worden door huisartsen en specialisten niet altijd direct herkend, omdat leverschade tal van veelzijdige klachten geeft die ook verband houden met veel andere ziekten. Tenzij een arts weet dat de patiënt alcoholist is, komt het niet snel boven tafel, want veeldrinkers en alcoholisten melden zelden de hoeveelheid en frequentie van hun drankgebruik. De klachten waarvoor ze komen worden hierdoor niet altijd goed geïnterpreteerd totdat het te laat is. Denk hierbij aan:

• Spijsvertering – een opgeblazen gevoel, misselijkheid, braken, gasvorming en diarree.
• Cognitie – vermoeidheid, verwardheid, traagheid, geheugenproblemen en hersenmist.
• Neuromusculair – verwarring, hersenmist, evenwichtsstoornissen, pijn en gevoelloosheid in handen en voeten, spierzwakte, snelle hartslag, spijsverteringsproblemen, blozen en onvrijwillige oogbewegingen.
• Vasculair – permanente roodheid, rosacea en spataderen in het gezicht, spinangiomen, rode handpalmen en spataderen in de slokdarm.

De lever vertoont in het begin van leverschade geen klachten zoals pijn of zwelling. Wel worden er andere functies verstoord waardoor er klachten in andere lichaamsdelen ontstaan. De eerste signalen van leverschade worden hierdoor niet als zodanig herkend.

Alcoholische levercirrose

Alcoholische levercirrose is een leveraandoening die langzaam ontstaat en waarbij gezonde levercellen afsterven en worden vervangen door littekenweefsel. Overmatig en langdurig alcoholgebruik is hiervan de belangrijkste oorzaak. Als gevolg hiervan gaat de lever steeds minder goed functioneren. In het beginstadium is de leverschade nog omkeerbaar, daarna niet meer. Is de levercirrose eenmaal vergevorderd, dan is de lever niet meer te genezen, vaak met de dood als gevolg.

Tekenen van alcoholische levercirrose

Spijsvertering

De lever speelt een belangrijke rol in het spijsverteringsproces. Het filtert alle gifstoffen uit ons bloed die met voedsel zijn binnengekomen en helpt ook om vetten en glucose af te breken. Wanneer de leverfunctie als gevolg van de leverschade afneemt zal ook het spijsverteringsproces slechter gaan verlopen, want je lever richt zich dan in de eerste plaats op de eigen vitale functies, zoals het verwerken van medicijnen en het filteren van gifstoffen.

Symptomen zoals een opgeblazen gevoel, misselijkheid, braken, gasvorming en diarree nemen toe. In de latere stadia wordt eten steeds uitdagender en wordt de misselijkheid erger door ophoping van gifstoffen in de bloedbaan.

Cognitie

Hoewel verwarring en hersenmist optreden bij levercirrose in het eindstadium, kunnen het er ook vroege tekenen van zijn. De lever is verantwoordelijk voor het filteren van gevaarlijke stoffen in het bloed. Daarnaast helpt het bij het reguleren van hormonen, de bloedsuikerspiegel en de opname van vitaminen. In een vroeg stadium van leverschade kunnen deze processen worden verstoord met schadelijke gevolgen voor onze hersenen en zenuwstelsel.

Cognitieve symptomen als vermoeidheid, verwardheid, traagheid, geheugenproblemen en hersenmist kunnen symptomen van beginnende leverschade zijn.

Neuromusculair

In de lever worden vitaminen opgeslagen die nodig zijn voor het functioneren van allerlei processen in organen en het lichaam. Vitamine B1 of thiamine is er daar één van. Alcoholisten hebben bijna altijd een tekort aan deze vitamine. Dit komt doordat alcohol de opname van vitamine B1 in de darm remt en daarnaast kan de lever bij leverschade niet voldoende van deze vitamine meer opslaan.  Bij alcoholisten, zowel met als zonder leverschade, komen neurologische problemen hierdoor veel voor.

Neuromusculaire symptomen als verwarring, hersenmist, evenwichtsstoornissen, pijn en gevoelloosheid in handen en voeten, spierzwakte, snelle hartslag, spijsverteringsproblemen, blozen en onvrijwillige oogbewegingen kunnen veroorzaakt worden door een vitamine B1 tekort als gevolg van leverschade.

Vasculair

Alcoholconsumptie kan leiden tot verwijding van de bloedvaten waardoor je kan gaan blozen in het gezicht en rode handen kan krijgen. Na verloop van tijd kan dit leiden tot permanente roodheid in het gezicht. Naast dat veel alcoholisten rosacea of spataderen op hun gezicht hebben, kunnen er ook spinangiomen ontstaan. Een spinangioom is een cirkelvormige huidafwijking die bestaat uit kleine bloedvaatjes die uit een centraal punt komen. Spinangiomen of “spider naevi” zijn tekenen van een leveraandoening en kunnen al in een vroeg stadium aanwezig zijn. Ze worden veroorzaakt door een verhoogd oestrogeenspiegel in het bloed als gevolg van de verminderde leverfunctie. Bij alcoholische leverschade komen deze angiomen echter vaker voor en gaan ze gepaard met rode handpalmen en spataderen in de slokdarm.

Vasculaire symptomen van leverschade zijn permanente roodheid-, rosacea- en spataderen in het gezicht, spinangiomen, rode handpalmen en spataderen in de slokdarm.

Hoe voorkom ik alcoholische levercirrose?

De lever van alcoholisten heeft het zwaar te verduren. Heb je één of meerdere van bovenstaande symptomen en drink je regelmatig alcohol? Maak dan direct een afspraak met een huisarts of specialist en bespreek je klachten en ook je drankgebruik.  Lukt het niet om zelfstandig te minderen, zoek dan professionele hulp.